Strona główna

Wejście Polski do strefy Schengen oraz wcześniejsze przystąpienie do Unii Europejskiej oraz Konwencji o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem tzw. Konwencji Waszyngtońskiej CITES z roku 1973, nakłada na nasze Państwo obowiązek prowadzenia zintensyfikowanych działań profilaktycznych i operacyjno-procesowych w zakresie wdrażania i egzekwowania międzynarodowych i unijnych aktów prawnych dotyczących zwalczania nielegalnego międzynarodowego handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem. Ma to na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa wszystkich Państw Członkowskich Unii Europejskiej przed zagrożeniami ze strony niepożądanych na terytorium UE osób i towarów. Międzynarodowa Konwencja Waszyngtońska (CITES) i prawo unijne wymagają od nas zapewnienia właściwych warunków przetrzymywania zwierzętom przejętym przez Służby Celne lub Policję. Niezbędne jest zapewnienie im właściwej opieki, warunków kwarantannowania i przetrzymywania. Tymczasem, nie ma w Polsce ani jednego ośrodka zajmującego się skonfiskowanymi zwierzętami.

Specyfika, a także złożoność działań w trakcie zatrzymań okazów CITES wymaga współdziałania wielu jednostek o różnym charakterze działań np. służb celnych, służb weterynaryjnych i ogrodów zoologicznych. 

Konwencja o Międzynarodowym Handlu Dzikimi Zwierzętami i Roślinami Gatunków Zagrożonych Wyginięciem (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora) tzw. Konwencja Waszyngtońska (CITES) to umowa międzynarodowa, której celem jest ochrona dziko występujących populacji zwierząt i roślin gatunków zagrożonych w skali świata wyginięciem poprzez kontrolę i ograniczanie międzynarodowego handlu żywymi zwierzętami i roślinami, rozpoznawalnymi ich częściami i produktami pochodnymi, takimi jak np.: wyroby skórzane, drewniane, instrumenty muzyczne, kości, muszle, nasiona, produkty żywnościowe lub medyczne. CITES przewiduje różne stopnie ochrony dla ponad 30 tys. gatunków zwierząt i roślin. Obowiązuje dzisiaj w ponad 170 krajach. Została sporządzona w Waszyngtonie, w dniu 3 marca 1973 roku, a Polska ratyfikowała ją w 1989 roku. Przyczyną ustanowienia Konwencji CITES jest rosnące zagrożenie dla występowania w warunkach naturalnych wielu gatunków fauny i flory. Ochrona różnorodności biologicznej, w tym gatunków dziko żyjących roślin i zwierząt, stała się przedmiotem międzynarodowej współpracy. Mechanizm działania Konwencji polega na poddaniu międzynarodowego handlu dzikimi gatunkami odpowiedniej kontroli i ograniczeniom. System kontroli przewiduje, że import oraz eksport (reeksport) gatunków objętych Konwencją możliwe są jedynie po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń lub świadectw.

Ogrody zoologiczne są głównymi, a w praktyce jedynymi miejscami w Polsce, które mogą zająć się zatrzymanymi okazami. Ogród zoologiczny w Zamościu wielokrotnie bezinteresownie i skutecznie zajmował się utrzymywaniem żywych okazów CITES znacząco wspomagając w szczególności funkcjonariuszy Izb Celnych w Białej Podlaskiej i Przemyślu oraz Policję w zabezpieczeniu zatrzymanego dobrostanu. Niestety wielokrotnie musiał odmówić przyjęcia zwierząt ze względu na brak miejsca do ich ulokowania. Stąd też idea wybudowania na bazie Ogrodu Zoologicznego w Zamościu modelowego przygranicznego ośrodka (azylu) kwarantannowania i przetrzymywania zwierząt nielegalnie wiezionych do strefy Schengen, zapewniającego zwierzętom warunki spełniające biologiczne i ochronne wymagania poszczególnych gatunków, między innymi przez zapewnienie warunków zgodnie ze specyfiką gatunku i utrzymywanie wysokiego standardu opieki nad zwierzętami, łącznie z rozwiniętym programem zapobiegawczej i leczniczej opieki weterynaryjnej oraz wyżywienia oraz realizującego działania edukacji społeczeństwa związanej z ochroną zróżnicowania biologicznego.